Szczyt NATO a analfabetyzm funkcjonalny

W pierwszych klasach szkoły podstawowej uczniowie oceniani są z dwóch oddzielnych umiejętności: „czytania“ i „czytania ze zrozumieniem“. Okazuje się, można czytać i nie rozumieć tego, co się czyta. Można umieć składać literki w wyrazy, a wyrazy w zdania, ale nie mieć pojęcia, jaka treść się za tym kryje. U dzisiejszych pierwszoklasistów to zjawisko dość często spotykane.

Niestety, zjawisko to nie ogranicza się jedynie do szkół podstawowych. Coś podobnego dzieje się z dużą częścią polskich polityków opozycji (np. Grzegorz Schetyna) czy przedstawicieli mediów (np. z organu Michnika i Sorosa). Przykładem potwierdzającym tę przypadłość może być elementarne niezrozumienie treści wystąpienia Baracka Obamy podczas ostatniego szczytu NATO w Warszawie. Prezydent USA powiedział jedno, a oni zrozumieli coś zupełnie innego. Nie byli w stanie pojąć sensu jego przemówienia.

Mamy tu do czynienia ze zjawiskiem, które na początku XXI wieku nie powinno dotyczyć mieszkańców wielkich miast posiadających wyższe wykształcenie. W języku fachowym nazywa się to analfabetyzmem funkcjonalnym. Tacy analfabeci funkcjonalni, mimo formalnego wykształcenia, nie są w stanie w praktyce wykorzystać swej teoretycznej wiedzy, a przez to – co sami widzimy – nie są w stanie zrozumieć otaczającego ich świata. W skrajnych przypadkach może to prowadzić do funkcjonowania w rzeczywistości alternatywnej (wtedy np. człowiek może być przekonany, że Konstytucja 3 Maja nadal obowiązuje, a na początku roku obchodzimy Święto Sześciu Króli).

Owszem, z analfabetów funkcjonalnych na wysokich stanowiskach można się pośmiać, ale na dłuższą metę, ile można się śmiać z cudzego nieszczęścia? Najlepiej byłoby ich namówić na kurs nauczania początkowego z alfabetyzacją funkcjonalną w rozszerzonym wymiarze godzin. Mógłby to sfinansować choćby George Soros. Ma dużo pieniędzy i byłaby to jego inwestycja w kapitał ludzki. Prawdziwa walka z analfabetyzmem.

Grzegorz Górny