Autorzy 2023 - promocja!

Archiwum

Wydanie nr 11-12/2023 (126-127)

Głos naczelnego

3
Wolność i suwerenność, czyli po wyborach Jan Żaryn

Co było, co będzie

6
Co było, co będzie Piotr Mazurek

W cieniu dyskusji o niemieckich reparacjach. Sowiecka okupacja Polski (1939-1941)

10
Sowiecka Intelligenzaktion Przemysław Waingertner

Temat miesiąca

12
Michał Piekarski na mękach Henryk Litwin
15
Napad na Bank Landaua Gabriela Sierocińska-Dec
18
Historia jednej prowokacji Mariusz Krzysztofiński
21
Złowrogi cień gilotyny Rafał Sierchuła

Felietony

9
Zapomniany „cud liskowski” Grzegorz Górny
23
1968 – Początek dyktatury rewolucyjnej w Peru Paweł Skibiński
57
Silva Rerum Andrzej Skwarczyński
67
Dwa sposoby Gabriela Sierocińska-Dec
75
Wielkie rozczarowanie Antoni Dudek
75
Afrykańska winda Ryszard Czarnecki
82
Maria Solidarność Artur Kubaj

Wehikuł czasu

24
Listopad, grudzień Michał Komuda

Skarby AGAD

28
Józef Siemieński (1882–1941) Jacek Krochmal

AAN

30
Dokumenty Niepodległej! Rafał Kierzkowski

Dusza kontusza

32
Andrzej Lubieniecki – ariański Sarmata Henryk Litwin

Zdarzyło się

35
Jan Słomka – wójt z Dzikowa i chłopski pozytywista Jacek Jakubiec
38
„Dzieło” Judy Batalion Leszek Żebrowski
41
Żydowsko-sowiecko-polska afera w Meksyku 1943 Zbigniew Izdebski
44
Wspomnienia nauczyciela – emigranta Zbigniew Tyszko
48
Kiedy strach ma wielkie oczy Paweł Skubisz
51
Zrobiła tak wiele. Janina Wehrstein (1930–2023) Elżbieta Romanowska

Ziemiaństwo

54
Wart Pac pałaca, a pałac Paca Jarosław Kossakowski

IDMN

58
Sprawa biskupa Bociana Przemysław Pazik

Prasport

62
Najważniejszy remis w historii polskiego futbolu Grzegorz Majchrzak

Pełna kultura

64
Antoniego Chołoniewskiego idiom polskości Magdalena Merta
68
Cyncynat w kulturze polskiej Jerzy Miziołek
72
W kręgu Klio Rafał Łatka
74
Rozmowa z prof. Tomaszem Sikorskim Rafał Łatka

Archiwa Państwowe

76
Archiwa poza krajem Paweł Pietrzyk

Historia ubezpieczeń

78
Troska o dziedzictwo kulturowe Polski to ubezpieczenie narodowej tożsamości PZU

Diabeł nie mógł

84
Dziewczątko z Orłem Białym Joanna Puchalska

Szlachetne zdrowie

86
Na ciepło lepiej smakuje Krzysztof Żaryn

Czym strzelać

88
HMS Hood, czyli chluba Royal Navy Kacper Grochocki

NAC prezentuje

89
Riksza – okupacyjna taksówka Łukasz Karolewski

Z fototeki IPN

90
Douglas MacArthur w Polsce Bartosz Orzoł

Ze zbiorów MPW

91
Dokumenty z operacji „Frantic 7” Rafał Brodacki
okładka
 
 

Wolność i suwerenność, czyli po wyborach

Niniejszy numer „wSieci Historii” ukazuje się w kioskach już po wyborach do Sejmu i Senatu kolejnych kadencji. Tym razem nie startowałem do parlamentu i stąd, z niejakiego dystansu, patrzyłem na zmagania polityków oraz ich sztabów. Co niezmiernie mnie zasmuciło, to realizm pewnej, oczywistej konstatacji: mamy co najmniej dwie Polski, które nijak ze sobą nie mogą rozmawiać bez emocji, czyli nie mogą wcale. Powodem tej dychotomii jest wizja rozwoju Polski i Europy w nadchodzących dziesięcioleciach. I nie chodzi jedynie o politykę zagraniczną.

Z jednej strony mamy świat konserwatywny, oparty na kilku dogmatach. Jednym z nich jest przeświadczenie, że system demokratyczny, którego sensem jest zachowanie stanu wolności jednostki, a jednocześnie zdolności do poświęceń tejże na rzecz ogółu, musi odwoływać się do norm wspólnotowych, chrześcijańskich. System demokratyczny staje się realnym jedynie w obrębie jednego narodu, a i tak z trudem. Naród zaś, czyli rodzina rodzin, to wspólnota tradycji, kultury, języka i wewnętrznej komunikacji. To zbiór z pokolenia na pokolenie żyjący w miłości do swej historii, ziemi, i zdolny do poświęceń w imię patriotyzmu. W naszym piśmie staramy się dać czytelnikom wiedzę o naszej przeszłości, by wzmocnili miłość do swego kraju. A także by rozumieli, że nie ma dla Polaka, jego dzieci i wnucząt lepszego świata niż ten nad Wisłą, na który sami zapracujemy. Warunkiem zdolność Polaków do opowiedzenia się za polskością, tj. za zarządzaniem wspólnoty demokratycznie, czyli suwerennie, bez zniewolenia zewnętrznego. To zniewolenie zewnętrzne zaś nie musi być niestety opresyjne, nawet może dziś wyglądać na pozór atrakcyjnie.

W filmie Macieja Pawlickiego „Panna Opętana” jest taki dialog rodzeństwa, Anny i Aleksandra. Ona, patriotka, która za chwilę weźmie udział w przegranym powstaniu styczniowym, i on, oficer rosyjski, który będzie je tłumić. Aleksander kochający swą siostrę tłumaczy jej, że Polacy jedynie potrafili doprowadzić swą ojczyznę do rozbiorów i muszą być zarządzani przez mądrzejszych oraz lepszych od siebie. Realizm nakazuje więc postawić na silniejszego „konia”, którym jest Rosja, a nie miotać się po tym świecie, bez szans na mityczne zwycięstwo. I to jest ta druga Polska, także dziś obecna. Warunkiem jej powstania jest zgoda na własną małość, autocenzura granicząca z gwałtem na swej narodowej pamięci, zgoda na panowanie nowoczesnej oligarchii eurokratów, którzy za nas w totalnie zarządzanej Europie stworzą znośne warunki egzystencji. Bez szaleństw i własnych myśli, z akceptacją nowoczesnych ideologii, wszelkich rozwiązań prawnych, niezależnie od ich umocowania etycznego. Zgoda na dyktat nazywany w nowomowie wolnością.

Czy coś te dwie wizje Polski potrafi połączyć? Trzymam się uparcie doświadczenia, jakim był wybuch wojny na wschodzie. Wtedy wszyscy Polacy poczuli nakaz sumienia, by pomagać bardziej potrzebującym pomocy – Ukraińcom. Niezależnie od swych sympatii politycznych, stosunku do wiary i Kościoła katolickiego. Drugim doświadczeniem, płynącym z historii, jest pamięć o czasach PRL. Bywały chwile, że komunistom mogło się wydawać, iż zapanowali nad narodem, zniewolili go. Tak było po słynnym liście biskupów polskich do biskupów niemieckich z 18 listopada 1965 r. Masówki potępiające prymasa, paszkwile w prasie, przemówienia taśmowo powtarzane w radiu. I nagle, gdy odmówiono kardynałowi paszportu i zaczął się w styczniu 1966 r. rok milenijny, karty się odwróciły. Naród powoli zaczął sobie przypominać, czym jest wolność i suwerenność.

Jan Żaryn, redaktor naczelny

Michał Piekarski na mękach

19.10.2023

Kiedy doszło do ataku Piekarskiego, Francja miała już doświadczenie kolejnej śmierci króla od sztyletu zabójcy – pisze Henryk Litwin.

Czytaj więcej

Kiedy strach ma wielkie oczy

19.10.2023

Afera, która swój początek miała 22 kwietnia 1983 r. na jednej ze sztokholmskich ulic, do dziś porusza szwedzkich dziennikarzy, historyków oraz pasjonatów służb specjalnych. W Polsce zaś pozostaje nieznana - pisze Paweł Skubisz.

Czytaj więcej

Najważniejszy remis w historii polskiego futbolu

19.10.2023

Przed pół wiekiem polska reprezentacja skazana „na pożarcie” awansowała na mundial w RFN, eliminując „synów Albionu”, po dramatycznym boju na słynnym Wembley – pisze dr Grzegorz Majchrzak.

Czytaj więcej
 

Zaloguj się, by uzyskać dostęp do unikatowych treści oraz cotygodniowego newslettera z informacjami na temat najnowszego wydania

Zarejestruj się | Zapomniałem hasła