W pajęczynie układów

W najnowszym numerze tygodnika „wSieci” zaprezentowano fragmenty wywiadu Joanny Lichockiej z profesorem Andrzejem Zybertowiczem, znanym polskim socjologiem. 

- Samo pojęcie „klientelizm” jest nieźle opisane w naukach politycznych, choć w Polsce zbyt rzadko stosowane. Gdy przed ostatnimi wyborami samorządowymi w dyskusji w TVP mówiłem, że o losach wyborów w wielu miejscach nie decyduje obywatelska aktywność, tylko sieci klientelistyczne, które zbudowali sobie wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, któryś z politologów zareagował automatycznie, mówiąc, iż to myślenie spiskowe – tłumaczy prof. Andrzej Zybertowicz i dodaje: „Gdyby nasi badacze byli bardziej oczytani, wiedzieliby, że sieci klientelistyczne obiektywnie istnieją, a literatura naukowa na ich temat jest obszerna”.

Profesor tłumaczy, w jaki sposób tworzone są sieci klientystyczne: „Zmowa to ich ważny element. Ale nie zawsze musi być jasno określona – często może być dorozumiana. I to powoduje, że patologie są odsłaniane z opóźnieniem – bo nawet ci, którzy niekiedy okazują się ofiarami, oprócz tego, że wcześniej bywają jednocześnie beneficjentami sieci, wcale nie muszą w pełni zdawać sobie sprawy ze swej roli”.

Rozmówca Joanny Lichockiej tłumaczy, w jaki sposób zmienić stan rzeczy, uwikłania władzy w sieci klientystyczne - Patriotyczny obóz demokratyczny przystępujący do reformy państwa powinien uruchomić przemyślane ruchy kadrowe wedle uczciwych zasad. To wymaga sporo czasu. Tymczasowa droga na skróty oznacza polityczną awanturę. Zwłaszcza że zapewne nie udałoby się uniknąć powtórzenia w części patologii, czyli obsadzania stanowisk kimkolwiek, byle „swoim”. O ile przez 4,5 roku media przymykały oczy na to, co robiła koalicja PO/PSL, to w przypadku każdego posunięcia kadrowego PiS od razu będzie wrzask wniebogłosy. Media nie nadążą przerabiać przecieków – tłumaczy prof. Zybertowicz.

Jak działa system społeczny, w którym żyjemy i kto decyduje o jego kształcie? Jesteśmy tylko jego ofiarami, czy także współtwórcami? Jak media stabilizują system III RP? – na te oraz inne pytania odpowiada prof. Andrzej Zybertowicz w książce „III RP. Kulisy systemu”, której patronem jest tygodnik „wSieci”. Wydawnictwo dostępne jest w sklepie internetowym: www.wsklepiku.pl

Z fragmentem książki zapoznać się można na łamach najnowszego numeru tygodnika „wSieci” – w sprzedaży już 16 września, także w formie e-wydania na http://www.wsieci.pl/e-wydanie.html