Archiwum

Spalili się

Zaprezentowane na antenie telewizji TVN widowisko zatytułowane „Fabryka patriotów” grupy (przepraszam za wulgarność, nie moja wina) Pożar w Burdelu nie zebrało ani dużej widowni, ani dobrych recenzji. Zacytuję jedną z nich: „W spektaklu pojawiły się piosenki z niezagłuszonymi przekleństwami, patriotyczne plemniki i żarty z »wciągania« prochów przodków, hipisowska piosenka śpiewana przez »Wandę, przyjaciółkę papieża«, piosenka martwego płodu występującego wspólnie z prof. Chazanem”. Jeśli więc warto odnotować to przedsięwzięcie (więcej o tym w artykule Krzysztofa Feusette’a na stronach 36–37), to z dwóch powodów. Po pierwsze, na widowni zaśmiewali się do łez m.in. Piotr Kraśko i Katarzyna Kolenda-Zaleska, przyjaciele biskupów, dziennikarze robiący kariery na relacjonowaniu żałoby narodowej po odejściu Jana Pawła II. Coś tam wyszło im z butów. Po drugie, widzimy, że TVN (i podobne środowiska) co jakiś czas sprawdza bojem, czy już zmienił się społeczny klimat, czy już można włączyć rechot i szyderstwo, które z takim powodzeniem były używane w okresie pierwszych rządów Prawa i Sprawiedliwości. Bo sprowadzenie walki o kształt Polski do kwestii „obciachowości” to coś, w czym, z braku oferty programowej, przy własnej przewadze medialnej, establishment III RP czuje się najlepiej.

Niesmak, z jakim przyjęto całe przedsięwzięcie, napawa jednak optymizmem. Tym razem spalili się sami.

Michał Karnowski

Protest i problem

Fakt, że młodzi radykalni działacze lewicowi zdecydowali się protestować przeciw kultowi Żołnierzy Wyklętych w sam dzień ich święta, i to pod zmienianym dziś w muzeum-panteon gmachem aresztu na Rakowieckiej, mówi nam coś smutnego. Nie o Wyklętych, tylko o radykalnej lewicy właśnie.

Ja sam nie jestem wyznawcą powojennej partyzantki. Dostrzegam jej bohaterstwo, ale też to, że tragizm położenia sprzyjał ześlizgiwaniu się części Wyklętych w sferę bliską bandytyzmowi. Zdaję sobie sprawę z tego, że wielu spośród nich ożywiał żar nie tylko patriotyzmu, lecz również nacjonalizmu, co miewało zbrodnicze konsekwencje.

Tylko że znacznie ważniejszym wymiarem krwawej epopei już nie niektórych, tylko wszystkich Wyklętych był fakt, że z bronią w ręku bronili Polski przed oczywistym gwałtem zadawanym jej przez obcą przemoc. I nie sposób nie uznać, że właśnie ten wymiar – a nie paskudne incydenty – wyznacza ich miejsce w historii.

Ci, którzy nie chcą tego uznać (a oprócz radykalnych lewicowców mam tu na myśli również wielu liberałów), dają w ten sposób wyraz swojemu zasadniczemu problemowi. Ten problem to rozmaicie motywowana niechęć do nazwania po imieniu tego, co uczyniono z Polską w 1944 r. A ci, którzy na miejsce protestu wybierają sobie gmach, gdzie Wyklętych katowano i mordowano, nie unikną posądzenia o apologię już nawet nie komunizmu, tylko stalinizmu. I będą sami sobie winni.

Piotr Skwieciński