Logistyczna strategia
Ocena Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju po dwóch latach jej funkcjonowania jest na pewno pozytywna. Można też dostrzec pola, gdzie wymaga ona uzupełnienia, czy wskazania nowych zadań. Jednym z nich jest obszar logistyki.
Sektor logistyczny ma szansę być kołem zamachowym polskiej gospodarki, a już teraz przecież jego znaczenie jest bardzo duże. Według GUS, branża transportu i magazynowania stanowi 7 proc. PKB Polski (2017), ale nie jest to całość współczesnej logistyki, tak więc ten wskaźnik jest z pewnością wyższy i się przynajmniej około 10 proc. W wielu rozwiniętych krajach logistyka to nawet 15-20 proc. PKB i Polska ma potencjał, aby taki pułap osiągnąć i wejść na jeszcze szybszą ścieżkę rozwoju.
Można śmiało postawić też tezę, iż umiejętne sterowanie przez państwo rozwojem tej branży wpłynie pozytywnie na realizację podstawowych celów SOR, czyli po pierwsze wejście Polski na ścieżkę trwałego wzrostu gospodarczego opartego coraz silniej o wiedzę, dane i doskonałość organizacyjną. Chodzi tu m.in. o takie obszary jak reindustrializacja, rozwój innowacyjnych firm i ekspansja zagraniczna. Drugi cel to rozwój kraju „społecznie wrażliwy i terytorialnie zrównoważony”, a trzeci to usprawnienie instytucji państwowych, aby służyły wzrostowi gospodarczemu. W SOR wiele miejsca poświęcono rozwojowi transportu, ale trzeba na ten sektor spojrzeć szerzej, jako na część logistyki bez której niemożliwe będzie zrealizowanie rządowej strategii z czego wielu ekspertów nie zdaje sobie jeszcze sprawy.
Tymczasem logistyka jest niezwykle istotna, gdyż bez niej nie można zrealizować nie tylko żadnego procesu gospodarczego, ale i społecznego. Widać to choćby na przykładzie wykluczenia komunikacyjnego dużej części Polski, gdzie ludzie są pozbawieni dostępu do kolei i połączeń autobusowych, które teraz trzeba pieczołowicie i dużym kosztem odbudowywać, bo inaczej te gminy stracą możliwości rozwoju.
To wąski przykład, ale uzmysławia nam, także znaczenie logistyki dla całej gospodarki, gdyż teraz o sukcesie ekonomicznym miasta, powiatu, regionu czy kraju decyduje właśnie poziom obsługi logistycznej procesów gospodarczych, a nie to, ile firm, czy jakie branże w nich działają. Globalizacja – czy to się komuś podoba czy nie – spowodowała bowiem, że konkurencję między przedsiębiorstwami zastąpiła konkurencja pomiędzy łańcuchami dostaw. I dotyczy to zarówno zapewnienia producentom surowców i podzespołów, jak i kanałów dystrybucji gotowych wyrobów lub usług.
Polska musi również postawić na logistykę, jeśli chcemy utrzymać, a nawet przyspieszyć tempo rozwoju gospodarczego. Dlatego konieczne jest opracowanie i wdrożenie najpierw Narodowej Strategii Rozwoju Logistyki, której narzędziem realizacji będzie Krajowy System Wsparcia Logistycznego. Jego skrojenie będzie adekwatne do potrzeb logistycznych Polski, a te może określić tylko państwo. Elementami systemu będą nie tylko porty morskie, drogi, linie kolejowe, lotniska (w tym i projektowany Centralny Port Komunikacyjny), terminale intermodalne, centra przeładunkowe, magazyny, ale również sieć informatyczna, czy porty śródlądowe, które dopiero planujemy zbudować, oraz odpowiednie rozwiązania prawne. Niezbędnym działaniem będzie również powołanie Krajowego Operatora Logistycznego, który będzie organizował i zarządzał procesami logistycznymi w Polsce.
Te wszystkie czynniki muszą zadziałać jednocześnie, abyśmy wykorzystali dogodne położenie Polski na skrzyżowaniu europejskich szlaków handlowych, czerpiąc z tego owoce w postaci szybszego wzrostu gospodarczego Polski i rosnącego poziomu dochodów Polaków. Dobrze funkcjonująca logistyka przyczyni się także do podniesienia poziomu usług społecznych, takich jak ochrona zdrowia, edukacja, nauka, opieka socjalna itd. Bez logistyki nie może dobrze funkcjonować bowiem nie tylko gospodarka, ale i każda inna dziedzina życia, co warto mieć na uwadze.
Czesław Warsewicz, prezes PKP CARGO S.A.
