Konferencja naukowa „Relacje polsko-żydowskie w XX wieku"

Konferencja naukowa „Relacje polsko-żydowskie w XX wieku. Badania – kontrowersje – perspektywy”. Colloquium VI: Stereotypizacja w badaniach nad relacjami polsko-żydowskimi odbyła się 29 czerwca 2023 r. w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia” w Kielcach

Tematem przewodnim konferencji był problem stereotypizacji w badaniach naukowych. Problem generalizacji wpływa i utrudnia rzeczową analizę konkretnych zachowań ludzkich, zjawisk czy zdarzeń. Tendencyjny wybór przedstawianych faktów, swoiste rozłożenie akcentów w narracji, dążenie do maksymalnych uproszczeń sprzyja powstawaniu dezinformacji i konstruowaniu mitologii zaburzającej możliwości dochodzenia do prawdy historycznej. Na bariery wytworzone przez różnice języka, wyznania, obyczajowości i kultury, nakładały się także obopólne stereotypy i uprzedzenia. Emocje i „gorące” polemiki niejednokrotnie przesłaniają ustalenia będące wynikiem badań naukowych. Zadaniem historyków występujących na konferencji naukowej było zidentyfikowanie i wskazanie problemów utrudniających dyskutowanie o historii.

W programie konferencji znalazło się siedem referatów, a obrady moderował dr hab. prof. UJK Jerzy Gapys. Prof. dr hab. Marek Wierzbicki (IPN Lublin/KUL) przyjrzał się uogólnieniom i uproszczeniom we współczesnej debacie o historii Polski w XX wieku. Dr hab. prof. UJK Edyta Majcher-Ociesa przedstawiła informacje o stereotypach na przykładzie badań relacji polsko-żydowskich w województwie kieleckim w okresie dwudziestolecia międzywojennego. Następnie, dr Łukasz Ospara przybliżył zebranym temat stereotypizacji mniejszości żydowskiej występującej w propagandzie i działalności Stronnictwa Narodowego na Kielecczyźnie.

Po przerwie, wystąpiła dr Monika Napora (UMCS) z referatem o wpływie propagandy niemieckiej na ugruntowanie stereotypów antyżydowskim w Generalnym Gubernatorstwie na przykładzie dystryktu radomskiego. Tomasz Gonet (IPN Katowice) przeanalizował wizerunek Polaków w okresie okupacji niemieckiej w świetle żydowskiej historii mówionej. O obrazie Polaków, ale w żydowskich księgach pamięci powstałych w II połowie XX wieku opowiedziała dr Alicja Gontarek (IPN Lublin/UMCS). Ostatni referat wygłosił dr Ryszard Śmietanka-Kruszelnicki (IPN Kielce). Badacz omówił stereotypy negatywnie wpływających na badania nad pogromem Żydów w Kielcach z 4 lipca 1946 roku.

Konferencje i spotkania dotyczące tej tematyki, w ramach Centralnego Projektu Badawczego IPN: „Dzieje Żydów w Polsce i stosunki polsko-żydowskie w latach 1917-1990”, organizowane są w Kielcach od 2016 r. a tegoroczna debata jest kolejnym wydarzeniem z tego cyklu.

Wydarzenie zorganizowała Delegatura IPN w Kielcach we współpracy z Instytutem Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach.

Źródło: Materiały prasowe organizatora