Fundusze Europejskie: szansa na szybszy rozwój

Ponad 82,5 mld euro dla polskich firm, samorządów, organizacji pozarządowych na tworzenie nowych miejsc pracy, konkurencyjne i innowacyjne technologie, infrastrukturę czy bardziej efektywne działanie państwa. To właśnie Fundusze Europejskie na lata 2014–2020

Fundusze unijne mają pomóc w rozwoju. Do roku 2020 mamy do dyspozycji kolejne ponad 82,5 mld euro. Co sfinansujemy? W negocjacjach z Komisją Europejską zdecydowaliśmy, że podzielimy całą kwotę na sześć programów o zasięgu krajowym i 16 regionalnych.

Na poziomie ogólnopolskim najwięcej wydamy na inwestycje w drogi, koleje, a także technologie obniżające emisję dwutlenku węgla do atmosfery w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko (27,4 mld euro). Około 10 mld euro wydamy na badania i rozwój. To pieniądze na przekuwanie innowacji naukowych w nowe produkty, usługi lub procesy ich wytwarzania. Zaplanowane są w ramach programu Inteligentny Rozwój oraz w programach regionalnych. Zatroszczymy się też o aktywizację zawodową ludzi młodych. Kolejne 4,7 mld euro z Programu Wiedza Edukacja Rozwój ma pomóc m.in. osobom między 15. a 29. Rokiem życia w zdobyciu kwalifikacji, doświadczenia zawodowego, a w efekcie stałej pracy lub własnej firmy. Zainwestujemy również w poprawę dostępności sieci internetowej w całej Polsce i stworzenie przyjaznej e-administracji — pomogą w tym 2,2 mld euro wydawane w ramach Programu Polska Cyfrowa oraz mniejsze kwoty w programach regionalnych.

Specjalny program ma Polska Wschodnia, w ramach którego dla pięciu województw — lubelskiego, podlaskiego, podkarpackiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego — zarezerwowano 2 mld euro na przyśpieszenie wzrostu tej części kraju.

Ponadto realizowane są Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, z którego 8,5 mld euro wesprze rozwój wsi, oraz Program Rybactwo i Morze (0,5 mld euro).

Najwięcej pieniędzy na mniejsze projekty i inwestycje regionalne znajdzie się jednak w programach regionalnych — każde województwo w Polsce ma własny program. Samorząd decyduje, na co są wydawane dotacje. W sumie to aż 31,5 mld euro!

Korzystamy bezpośrednio i pośrednio

Adresatami pieniędzy z UE jesteśmy wszyscy. Mogą się o nie ubiegać przedsiębiorcy, osoby z niepełnosprawnością, naukowcy, młodzi bez pracy, rolnicy… Oczywiście w ramach odpowiednich programów. Z unijnych środków można korzystać na dwa sposoby — realizować własne projekty lub uczestniczyć w przedsięwzięciach, na które pieniądze pozyskali inni.

I tak np. przedsiębiorcy, którzy chcą współpracować z jednostką naukową, aby wspólnie wypracować nowy, ciekawy produkt, a potem wprowadzić go na rynek, mogą startować w konkursach o dofinansowanie takich projektów. Przygotowują wówczas wniosek, biznesplan, składają dokumentację w odpowiedniej instytucji i w odpowiednim terminie, a potem czekają na wynik oceny. Jeżeli jest pozytywna i dotacja zostaje im przyznana, realizują projekt, rozliczają się z poniesionych kosztów i uzyskują dofinansowanie do części z nich. Podobną procedurę przechodzą samorządy lokalne, organizacje pozarządowe, uczelnie, szkoły, jednostki badawczo-rozwojowe i wiele innych podmiotów, dla których przewidziane jest bezpośrednie wsparcie.

Nie każdy ma jednak pomysł, chęć i potencjał, aby realizować własne projekty objęte dofinansowaniem. W takich przypadkach istnieje duża szansa, aby z unijnych funduszy skorzystać pośrednio, uczestnicząc w projektach realizowanych przez innych. Pieniądze wezmą bowiem tysiące instytucji, które zorganizują projekty szkoleniowe, inwestycyjne, pożyczkowe, naukowe, społeczne… To m.in. organizacje pozarządowe oraz instytucje działające w obszarze problemów rynku pracy, klastry dla firm, inkubatory przedsiębiorczości czy instytucje pożyczkowe i wiele innych.

Będą one wspierać m.in. osoby, które nie tylko nie mają w sobie na tyle inicjatywy, aby realizować własne projekty, lecz wręcz potrzebują pomocy w zwykłym funkcjonowaniu — znalezieniu pracy, zdobyciu kwalifikacji, opiece nad starszymi, schorowanymi członkami rodziny.

Młodzi ludzie — między 15. a 29. Rokiem życia — mogą, uczestnicząc w projektach urzędów pracy i organizacji pozarządowych, skończyć szkołę, zdobyć zawód i pierwsze doświadczenia zawodowe czy znaleźć pracę. Jeżeli nie ma szansy na zatrudnienie w ich miejscu zamieszkania, mogą uzyskać pieniądze na przeprowadzkę. Najbardziej samodzielni mogą liczyć na kilkudziesięciotysięczny grant na założenie firmy.

Z kolei dla młodych ludzi z pomysłem i wiedzą na nietypowy, innowacyjny biznes wsparcie może przybrać postać opieki mentorskiej nad przedsięwzięciem, wsparcia organizacyjnego czy udostępnienia zaplecza technicznego i biurowego do czasu, gdy biznes się wyklaruje i będzie miał szanse na sukces rynkowy. Wówczas taka firma będzie mogła liczyć na dotację lub inną formę wsparcia finansowego.

Wsparcie pośrednie mogą też otrzymać firmy, które chcą realizować mniejsze i mniej przełomowe inwestycje. Dla nich są tzw. instrumenty zwrotne. To głównie pożyczki i poręczenia kredytów, które są łatwiej dostępne dla podmiotów nieposiadających historii kredytowej ani odpowiednich zabezpieczeń niezbędnych do pozyskania środków i na rozwój w banku. Udzielają ich niektóre banki, fundusze pożyczkowe i poręczeniowe działające w całej Polsce.

Jan Marysiński, Monika Niewinowska

W PIGUŁCE

Więcej o Funduszach www.funduszeeuropejskie.gov.pl to adres oficjalnego portalu Funduszy Europejskich.

Są tam porady, informacje o bieżących projektach, konkursach, wynikach.

Punkty Informacyjne Funduszy Europejskich udzielają bezpłatnie informacji na miejscu, telefonicznie lub mailowo. Jest ich 77 w całej Polsce. Konsultanci pomagają wybrać źródło i formę wsparcia, radzą, jak przygotować wniosek, realizować i rozliczać projekt.

Wykaz Punktów: www.funduszeeuropejskie.gov.pl/punkty