Archiwum

Niezwykle zaangażowani

Począwszy od encykliki papieskiej Leona XIII „Rerum Novarum” z 1891 r. Kościół rzymskokatolicki zalecał czynne zaangażowanie się wiernych, świeckich, w naprawianie doczesności, w szerzenie norm etycznych wypływających z Ewangelii i przenoszenie ich na grunt społeczno-publiczny: prawny, samorządowo-stowarzyszeniowy czy parlamentarny. Tę misję potwierdzały kolejne pontyfikaty i treść dokumentów sygnowanych przez wybitnych papieży XX w., szczególnie Piusa XI i Piusa XII. Pierwszy z nich w encyklice „Quadragesimo Anno” z 1931 r. m.in. zachęcał katolików świeckich do czynnego przeobrażania świata szczególnie w miejscach publicznych, w których decyduje się o kształcie moralnym życia społeczno-gospodarczego, w imię sprawiedliwości i wartości pracy ludzkiej. Doświadczenia dwóch totalitaryzmów, niemieckiego i sowieckiego, w tym lata II wojny światowej, utwierdziły drugiego z wymienionych papieży w przekonaniu, że drogą do naprawy Starego Kontynentu jest jego powrót do korzeni chrześcijaństwa. Wzmocnił zatem dzieło swego poprzednika – Akcję Katolicką – a swój autorytet zaangażował w budowanie „chrześcijańskich Stanów Zjednoczonych Europy” – wspólnoty narodów.  Europie zagrażał bowiem nowy nieporządek etyczny: marksizm-leninizm jako doktryna zwycięskiego państwa sowieckiego propagandowo zdobywającego przyczółki na terenie zachodnich państw wśród pożytecznych intelektualistów i w klasie robotniczej (w pierwszych wyborach demokratycznych po wojnie, zarówno we Francji, jak i we Włoszech zwyciężała partia komunistyczna oraz – na szczęście – chadecka). Wschodnia część kontynentu dostała się zaś pod bezpośrednie panowanie doktryny i imperium zła. Zorganizowany pod auspicjami Piusa XII w 1957  r. Światowy Kongres Apostolstwa Świeckich w Rzymie zobowiązał laikat do wzięcia odpowiedzialności za  przestrzeń publiczną. Potwierdził tę tendencję w Kościele powszechnym Sobór watykański II, którego głównym celem stało się wzmocnienie oddziaływania duszpasterskiego na społeczeństwa podlegające równocześnie procesowi laicyzacji. Nawet katolicy ulegali tym modom, o czym przekonał się papież Paweł VI próbujący zatrzymać falę zakrywającą podstawowe dogmaty wiary w encyklice „Evangelium Vitae”. Kolejne dekady XX w., wielki pontyfikat papieża Jana Pawła II, to czas niespotykanej do tej pory aktywności papieża pielgrzyma, który w imieniu Kościoła powszechnego pobudzał słuchacza do głębszej wiary i odkrywania w drugim człowieku partnera do naprawiania doczesności. Katolicy policzyli się, szczególnie skutecznie w Polsce – pokolenie Jana Pawła II – co pozwala nam do dziś bronić fundamentów Starego Kontynentu, a zarazem dziedzictwa Polski przed kolejnymi falami postmarksizmu (zwanego dziś genderyzmem).

W polskiej historii mamy niezwykłe postacie, które poprzez realizację narzuconych sobie zadań wpisywały się w ratowanie doczesności, Polski i Starego Kontynentu. Bł. Edmund Bojanowski – świecki założyciel żeńskiego zgromadzenia zakonnego – żyjący w połowie XIX w. „przeskoczył” swą aktywnością i wyobraźnią duszpasterską niejedną epokę; z kolei rtm. Witold Pilecki swym przykładnym życiem ziemianina gospodarza i małżonka w II RP, a następnie swym bohaterskim narażaniem się wielokrotnie na śmierć w imię miłości do ojczyzny stał się niedościgłym wzorcem „Ojca-Polaka”. Tak jak – na naszych oczach – na miano doskonałego małżeństwa polskich patriotów zasłużyli Zofia i Zbigniew Romaszewscy, bohaterowie pokolenia „Solidarności” i tego wszystkiego, co najlepsze zdołaliśmy jako naród osiągnąć w III RP. Patrząc na dokonania i postawę pani Zofii, niejeden czytelnik może zauważyć pewne podobieństwa między nią a Narcyzą Żmichowską, „entuzjastką” – demokratką, która sana potrafiła konspirować, a gdy trzeba było, po kolejnym polskim zrywie, z odwagą niosła pomoc represjonowanym powstańcom – Sybirakom i idącym na śmierć.

O tych i innych niezwykłych postaciach niosących swój krzyż opowiada nasz styczniowy nr „wSieci Historii”.

Jan Żaryn

redaktor naczelny