Archiwum

Czy WOŚP opłaca się Polsce?

Pod hasłem „Przejrzyj na oczy” odbył się 30. Finał Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy. W tym roku WOŚP zbiera środki na rozwój leczenia wzroku u dzieci. Zebrano blisko 140 mln zł. Ostateczny wynik zbiórki zostanie ogłoszony pod koniec marca. W sumie w ciągu 30 lat swojej działalności akcja Jerzego Owsiaka zebrała ok. 1,5 mld zł.

Dużo? Zależy, jak na to spojrzymy. Bo to jest sprawa o szerszym kontekście.

WOŚP i cała aktywność pana Owsiaka to ważne filary systemu III RP. Wspierany przez media, biznes i polityków Owsiak odpowiadał tym samym: wsparciem dla bardzo konkretnego kształtu polskiej państwowości, polskiej gospodarki, polskiego życia społecznego. Robił to bardzo sprytnie, mieszając działalność charytatywną z działalnością wprost polityczną. W rezultacie powstawała mieszanka wyjątkowo obrzydliwa, ale zarazem w realiach III RP skuteczna.

Owsiak chronił taki kształt państwa, który uniemożliwiał np. załatanie luki VAT-owskiej czy powstrzymanie nielegalnego importu paliw, by wymienić najbardziej palące patologie. Robił to z ogromnym zaangażowaniem. Nigdy nie ukrywał, że walczy z tymi, którzy chcieli zmian. Zresztą, gdyby było inaczej, nie stałby się pieszczochem III RP, czyli reżimu (w sensie politologicznym), który każdego choćby podejrzewanego o samodzielność niszczył bez żadnych skrupułów.

Ten niewydolny, chwilami patologiczny system nie był w stanie zabezpieczyć odpowiednich dochodów budżetu, a tym samym wystarczającego poziomu finansowania ochrony zdrowia. Podpierano się więc prowizorką i takimi – w sumie absurdalnymi – akcjami jak doroczna zbiórka Owsiaka. Wpuszczano w system ochrony zdrowia po marne kilkadziesiąt (później ponad 100) milionów złotych rocznie, przy okazji organizując coś w rodzaju „pochodu Czy WOŚP opłaca się Polsce? 1-majowego III RP”. Owsiak łatał więc patologie systemu, który z całych sił wspierał. Po 2015 r. wszystko stało się jasne. W czasie rządów PiS dochody państwa polskiego wzrosły o ok. 200 mld zł rocznie, podczas gdy za czasów PO – pięciokrotnie mniej. Te dane mówią same za siebie.

Owsiak i w tym roku nie powstrzymał się od komentowania polityki. Zaatakował Polski Ład – nie za szczegóły czy sposób wprowadzenia, ale za samą ideę sprawiedliwości społecznej, która za nim stoi. „Moja księgowa policzyła, że będę miał 1,1 tys. zł mniej pensji z mojego wynagrodzenia. Nie wiem dlaczego, bo nikomu nic nie zrobiłem. I pracuję uczciwie” – skarżył się Owsiak. I dodał: „Mam wrażenie, że swoją ostatnią pensję będę oddawał tym, którym nie chce się pracować i liczą na to, że dostaną znowu jakieś pieniądze od państwa. Nie zgadzam się na to i boli mnie to”.

Jak podsumował te słowa na portalu wPolityce.pl Goran Andrijanić: „Mamy tu do czynienia z nowym paradoksem Jurka Owsiaka. Człowiek, który przez lata przedstawia się jako osoba odwołująca się do sumienia społeczeństwa, jako ktoś, kto twierdzi, że budzi poczucie solidarności i wzajemnej pomocy, teraz krytykuje beneficjentów działań społecznych. Czyni to w arogancki sposób, charakterystyczny dla elit III RP: nazywając tych ludzi »nierobami«, których interesuje tylko to, jak korzystać z państwowych pieniędzy. Owsiak brzmi po prostu tak, jakby czytał z notatki, którą podrzucił mu Leszek Balcerowicz i jego kumple”. W sumie – jak podkreśla Andrijanić – Owsiak mówi nam wszystkim: solidarność społeczna to ja, idee charytatywne to ja.

Patrzmy realnie. Niech szlachetne hasła nie przesłonią nam rzeczywistości. Sumarycznie patrząc, 30-letnia aktywność pana Owsiaka nie służyła rozwojowi Polski i nie sprzyjała również dofinansowaniu ochrony zdrowia. Ona konserwowała status quo – dziś wiemy już na pewno, że patologiczne. Także w sferze finansów państwa, czyli w sferze kluczowej dla ochrony zdrowia.

Jacek Karnowski