Archiwum

Dyktatura „nadsądu”

Chaos, zamach konstytucyjny i rozpaczliwa walka elit sędziowskich o dominację i pierwszeństwo nad Trybunałem Konstytucyjnym. Tak można określić wyrok Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego, który miał zrealizować założenia wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 listopada 2019 r. Wchodzimy w ostateczną fazę wojny, którą polskiemu państwu wypowiedziały niektóre środowiska sędziowskie.

Sprawa, którą rozpatrywała Izba Pracy, dotyczyła odwołania sędziego Naczelnego Sądu Administracyjnego od uchwały Krajowej Rady Sądownictwa z 27 lipca 2018 r. Izba uchyliła uchwałę Rady, ale ustne uzasadnienie wyroku wykraczało dalej niż kwestie dotyczące tej jednostkowej sprawy.

Na czym polegają najważniejsze zagrożenia dla systemu sądowniczego, które zostały zawarte w wyroku Izby Pracy SN? Wyrok TSUE to dogmat dla wszystkich sądów i organów w Polsce, a prawo unijne ma pierwszeństwo przed regulacjami krajowymi – przekonuje Sąd Najwyższy. Czy to oznacza, że wyroki europejskich trybunałów stoją ponad orzeczeniami Trybunału Konstytucyjnego? Dla sędziów Izby Pracy tak! Widać, że personalne ataki na prezes Julię Przyłębską zamieniły się w próbę sądowego zamachu konstytucyjnego. Co jeszcze wmawiają nam sędziowie Izby Pracy w swoim wyroku? Są zdania, że każdy sędzia może sobie orzekać, kto może być sędzią. Oznacza to podważenie umocowania Krajowej Rady Sądownictwa, a jeśli dodać do tego całkowitą negację Izby Dyscyplinarnej SN, która miała ukrócić patologie w środowisku sędziowskim, to mamy tu próbę powrotu do tego, co „było”, czyli stanu sprzed reformy sądownictwa.

Wyrok Sądu Najwyższego z 5 grudnia to reakcja na słabnące wsparcie „ulicy i zagranicy” dla wojujących z rządem środowisk sędziowskich. Tu nie ma miejsca na odpowiedzialność ani troskę o integralność i spójność systemu sądowniczego. „Kasta” wie, że przyparta do muru musi szokować i prowokować. Bez względu na konsekwencje.

Wojciech Biedroń

Prezent dla opozycji

Marian Banaś został prezesem NIK, ponieważ wyróżnił się jako pogromca mafii vatowskiej. Tak się przynajmniej mówi. Walka z wyłudzeniami podatku VAT przyniosła ogromne pieniądze, sprawiła, że budżet nie tylko przestał wreszcie przeciekać jak sito, ale udało się nawet wygospodarować nadwyżkę. Nic więc dziwnego, że z takimi zasługami dla państwa Banaś wydawał się idealnym kandydatem na szefa NIK.

Tyle że dziś sam swoje zasługi unieważnił. Gdzie podział się ten dawny – wydawałoby się – działacz państwowy walczący z okradaniem obywateli? Zamiast niego widzimy człowieka, który – mimo ciążących na nim podejrzeń – za wszelką cenę walczy o pozostanie na stanowisku. Gdzie podziała się jego dawna troska o dobro i autorytet państwa? Czyżby była udawana?

Przychodzą tutaj na myśl perypetie, jakie PiS miewało z różnymi politykami własnego obozu podczas swoich rządów w latach 2005–2007. Egoizm, nielojalność, indywidualne gry rozsadzały wtedy prawicę od środka. Dlatego w ostatniej kadencji PiS było zdecydowanie bardziej ostrożne w doborze ludzi. Ale i tak w końcu przytrafił się Marian Banaś. Prawica może mówić o szczęściu, że stało się to dopiero po wyborach, bo nie ulega żadnej wątpliwości, że obecny upór prezesa NIK na pewno pozbawiłby ją dziś większości w Sejmie.

Przeciwnicy rządu są zachwyceni. Prezesa NIK nie da się odwołać bez zmian w konstytucji, a PiS samodzielnie nie ma wystarczającej większości. Losy Banasia zależą więc tylko od opozycji. Ta jednak nie będzie się z niczym śpieszyć, bo dostała właśnie w prezencie grill, na którym będzie mogła długo smażyć PiS.

Skądinąd jednak trudno zrozumieć, jak to możliwe, że Marian Banaś w ogóle został prezesem NIK? Dlaczego słynny raport o Banasiu, który podobno tak wstrząsnął liderami PiS, otrzymali oni dopiero teraz, gdy mleko się rozlało? Warto spróbować odpowiedzieć na te pytania. Bo w przeciwnym razie opozycja zadba, aby ta sprawa jak najdłużej ciągnęła za sobą fetor.

Konrad Kołodziejski