Archiwum

Podziękowania dla Żelaznej Damy

JACEK KARNOWSKI, redaktor naczelny

Gdy słyszymy o brytyjskiej lewicy świętującej śmierć Margaret Thatcher, możemy czuć niesmak, ale nie powinniśmy się dziwić. To przecież Żelazna Dama zadała brytyjskim  ocjalistom i komunistom niemal śmiertelny cios. Pod koniec lat 70., kiedy obejmowała władzę, rząd w Londynie regulował ceny oraz płace i zarządzał większością przemysłu. Odwrót w kierunku wolnego rynku wydawał się niemożliwy. W 1982 r., kiedy gospodarka jeszcze się nie odbiła, list potępiający thatcheryzm podpisało 364 ekonomistów. Gdy brytyjską premier zapytano, czy jest w stanie wskazać choćby dwóch naukowców wspierających jej politykę, wskazała. Ale jak przyznała później, gdyby poproszono ją o jeszcze jednego, już by poległa. To pokazuje, jak umiała oprzeć się presji. Nie znaczy to jednak, że powinniśmy bez namysłu wprowadzać thatcherystowskie rozwiązania w Polsce. W Wielkiej Brytanii problemem był agresywny ruch związkowy, w naszym kraju z kolei brakuje kapitału społecznego, samoorganizacji. Tam Państwo za bardzo się rozrosło, u nas opuszcza kolejne sfery. Ale najważniejsze – my, Polacy, jesteśmy Thatcher winni szczególną wdzięczność. To także dzięki niej żyjemy w wolnym kraju. Razem z Ronaldem Reaganem przewróciła sowiecki domek z kart.